Μεταβολισμός: Οι μύθοι για το πρωϊνό, τα συχνά γεύματα και το βραδινό

Η ατάκα που παίζει περισσότερο μόλις περάσουν οι γιορτές και φυσικά, αφού τελειώσει ό,τι γλυκό έχει περισσέψει στο σπίτι, είναι από αύριο δίαιτα.

Ταυτόχρονα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που θα ισχυρίζονται – πλέον σε έντονο βαθμό και μέσω social media – ότι ξέρουν όλα τα μυστικά του μεταβολισμού, ώστε να μας βοηθήσουν να χάσουμε τα περιττά κιλά χωρίς, μάλιστα, να κοπιάσουμε ιδιαίτερα.

Επειδή όμως – ειδικά στο Διαδίκτυο- γράφονται πολλά πράγματα που δεν ισχύουν, θα ήταν χρήσιμο να καταρρίψουμε μερικούς από τους πιο κοινούς μύθους γύρω από το μεταβολισμό, ώστε να έχουμε μια πρώτη γενική εικόνα που αν μη τι άλλο ισχύει για όλους.

Ο μεταβολισμός είναι η διαδικασία με την οποία το σώμα μας μετατρέπει ό,τι τρώμε και πίνουμε σε ενέργεια. Ως αποτέλεσμα, οι περισσότεροι από τους ισχυρισμούς που ακούμε έχουν να κάνουν με την αύξηση του μεταβολισμού μας, ώστε να μπορούμε να χάσουμε βάρος, αλλά πρέπει να ξέρουμε που αρχίζει

Μύθος Νο. 1: Η κατανάλωση πρωινού εκκινεί τον μεταβολισμό μας
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν οφέλη από την κατανάλωση πρωινού αφού μπορεί να προσφέρει ζωτικά θρεπτικά συστατικά κι ενέργεια, καθώς επίσης να ικανοποιήσει την πείνα. Ωστόσο, δυστυχώς, από μόνο του το πρωινό δεν αρκεί.

Σχετική μελέτη δεν εντόπισε διαφορά στις θερμίδες που καίγονται σε διάστημα 24 ωρών μεταξύ των ατόμων που έτρωγαν και εκείνων που δεν έτρωγαν πρωινό. Όσοι παρέλειπαν το πρωινό, έτρωγαν μεγαλύτερο μεσημεριανό, άρα πιο πολλές θερμίδες, ενώ όσον αφορά την απώλεια βάρους, αποδείχθηκε ότι δεν έκανε και ιδιαίτερη διαφορά.

Μύθος Νο. 2:
Τρώγοντας μικρότερα, πιο συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας αυξάνεται ο μεταβολικός ρυθμός μας
Η ιδέα είναι απλή: κάθε φορά που τρώμε φαγητό, το σώμα μας πρέπει να καίει θερμίδες για να διασπάσει το φαγητό και να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά. Έτσι, αν τρώγαμε συνεχώς, τότε δεν θα μπορούσε το σώμα μας να καίει συνεχώς θερμίδες;

Όχι ακριβώς. Η θερμική επίδραση των τροφίμων (TEF) είναι η ενέργεια που ξοδεύουμε για να επεξεργαστούμε, να χρησιμοποιήσουμε και να αποθηκεύσουμε τα θρεπτικά συστατικά στα γεύματά μας. Ωστόσο, η προσωρινή ώθηση στους μεταβολικούς μας ρυθμούς είναι ευθέως ανάλογη με την ποσότητα και το είδος των τροφών που τρώμε. Έτσι, ενώ η κατανάλωση έξι μικρών γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας θα αύξανε ελαφρώς τον μεταβολισμό μας έξι φορές, η κατανάλωση τριών μεγαλύτερων γευμάτων την ημέρα μπορεί να οδηγήσει σε παρόμοιο συνολικό αποτέλεσμα μέσω τριών αναλογικά μεγαλύτερων αυξήσεων.

Μύθος Νο. 3: Ορισμένες τροφές μπορούν να βάλουν φωτιά στο μεταβολισμό μας
Ορισμένες υπερτροφές ή συμπληρώματα ισχυρίζονται ότι έχουν την ικανότητα να πυροδοτούν το μεταβολισμό μας. Όντως κάτι τέτοιο ισχύει, αλλά συνήθως κρύβουν και μια υπερβολή, οπότε ας μην παρασυρόμαστε και θεωρούμε ότι αυτά θα μας λύσουν όλο το πρόβλημα.

Ενδεικτικά παραδείγματα είναι η κατεχίνη που βρίσκεται στο πράσινο τσάι και η καψαϊκίνη, που βρίσκεται στις καυτερές πιπεριές και το τζίντζερ. Έχει αποδειχθεί μια σημαντική θετική επίδραση στην ενεργειακή δαπάνη μετά την κατανάλωση μιγμάτων κατεχίνης – καφεΐνης και συμπληρωμάτων μόνο με καφεΐνη. Υπολογίζεται ότι η μέση ενεργειακή δαπάνη αυξήθηκε κατά 4,7% και 4,8% από μείγματα κατεχίνης – καφεΐνης και συμπληρώματα μόνο καφεΐνης, αντίστοιχα. Ωστόσο, ένας ρυθμιστής αυτών των αποτελεσμάτων ήταν ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Τα άτομα με υψηλότερο ΔΜΣ εξαρχής αντιστοιχούσαν σε υψηλότερη ενεργειακή δαπάνη.

Επιπλέον, ενώ χρειάζεται περισσότερη έρευνα, μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή σε υπέρβαρες γυναίκες απέδειξε ότι η λήψη συμπληρωμάτων πράσινου τσαγιού, καψαϊκίνης και τζίντζερ κάθε μέρα για οκτώ εβδομάδες είχε ευεργετικά αποτελέσματα στο βάρος, το ΔΜΣ, τους δείκτες του μεταβολισμού της ινσουλίνης και τα επίπεδα GSH στο πλάσμα.

Αν και ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι ορισμένες ενώσεις, όπως αυτές που βρίσκονται στο πράσινο τσάι ή στις καυτερές πιπεριές μπορεί να έχουν προσωρινή επίδραση στον μεταβολισμό μας, η λιγότερο συναρπαστική αλήθεια είναι ότι αυτές οι επιπτώσεις είναι μικρές και μια ισορροπημένη διατροφή που μπορεί να περιλαμβάνει αυτές τις τροφές παραμένει μακροπρόθεσμα το καλύτερο στοίχημά μας για βελτίωση της υγείας μας.

Μύθος Νο. 4: Το να τρώμε αργά το βράδυ επιβραδύνει τον μεταβολισμό μας
Όσον αφορά τους μύθους του μεταβολισμού, αυτό φαίνεται λογικό. Ξαπλώνουμε στο κρεβάτι ενώ κοιμόμαστε, επομένως, είναι λογικό να μην καίμε πολλές θερμίδες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Εάν τρώμε αμέσως πριν κοιμηθούμε, δεν θα οδηγούσε αυτό στην αποθήκευση αυτού του φαγητού ως λίπος επειδή δεν χρησιμοποιείται για να τροφοδοτήσει τις καθημερινές μας δραστηριότητες;

Υπάρχουν δύο ζητήματα με αυτήν την υπόθεση. Πρώτον, ο μεταβολισμός μας δεν επιβραδύνεται έτσι απλά, ακόμη και όταν κοιμόμαστε. Το σώμα μας είναι ακόμα ενεργό τη νύχτα, διατηρώντας μας λειτουργικούς και υγιείς μέσω διαδικασιών, όπως η αναπνοή και η διατήρηση του καρδιακού παλμού μας. Αυτή η μελέτη δείχνει ότι ο μεταβολισμός στην πραγματικότητα αυξάνεται κατά τη διάρκεια του ύπνου σε πιο αδύνατα άτομα, ενώ επιβραδύνεται σε άτομα με παχυσαρκία.

Δεύτερον, το σώμα μας βρίσκεται σε μια συνεχή κατάσταση ροής όταν πρόκειται να χρησιμοποιήσει ή να αποθηκεύσει ενέργεια. Τα σώματά μας αλλάζουν συνεχώς μεταξύ αναβολισμού – οικοδόμησης και καταβολισμού – καταστροφής. Τραβούν ενέργεια από τα αποθέματα όταν χρειάζεται και τα ξαναγεμίζουν συνεχώς. Εν ολίγοις, το βραδινό βραδινό γεύμα ή σνακ δεν θα οδηγήσει αυτόματα σε επιβράδυνση του μεταβολισμού ή αύξηση βάρους.

Συνοπτικά, ο μεταβολισμός μας λειτουργεί σταθερά σε καθημερινή βάση, καθώς το σώμα μας διασπά συνεχώς και αποθηκεύει θρεπτικά συστατικά. Αν και η ώρα της ημέρας που τρώμε έχει μικρή επίδραση στο συνολικό μεταβολισμό του σώματός μας – και ορισμένες τροφές δεν πρόκειται να οδηγήσουν σε σημαντική ώθηση του μεταβολισμού μας – αυτό που έχει σημασία είναι να κάνουμε σωστές επιλογές όσον αφορά τη διατροφή και τη σωματική μας δραστηριότητα που θα ευθυγραμμίζονται με τις δικές μας προτιμήσεις και ανάγκες.

ourlife.gr