Μεγάλη Δευτέρα: Το μήνυμα της εσωτερικής Ελευθερίας

Η Μεγάλη Δευτέρα είναι για την Εκκλησία αφορμή να θυμηθούμε τον Ιωσήφ, όπου τα αδέρφια του τον πουλάνε δούλο, βρίσκεται στην Αίγυπτο, η γυναίκα του κυρίου του, Πετεφρή, του επιτίθεται ερωτικά, αυτός την αποπέμπει, κλείνεται στη φυλακή, ερμηνεύει τα όνειρα του Φαραώ για τις παχιές και τις ισχνές αγελάδες, γίνεται στη συνέχεια ουσιαστικά πρωθυπουργός της Αιγύπτου, σώζει τον πατέρα του Ιακώβ, τ’ αδέρφια του και όλο το λαό του Ισραήλ.

Η Εκκλησία, προβάλλοντας το υπόδειγμα του Ιωσήφ, μας δείχνει το ήθος, που δεν είναι άλλο από την προσπάθεια απόκτησης της εσωτερικής ελευθερίας, και τον παραλληλίζει με τον Χριστό.
Η υμνολογία της Αγίας και Μεγάλης Δευτέρας έχει κατ’ αρχήν χαρακτήρα εισαγωγικό στη Μεγάλη Εβδομάδα. Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δυο γεγονότα:

1. Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιου του Πατριάρχη Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του ωραίου στο σώμα και στη ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτεια του (που πουλήθηκε σκλάβος στην Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του. Τα αδέλφια του Ιωσήφ τον φθονούσαν, γι’ αυτό τον έριξαν μέσα σ’ ένα λάκκο και κατόπιν τον πούλησαν σε Αιγύπτιους εμπόρους. Υπέφερε πολλά, όμως στο τέλος δοξάστηκε κι έγινε άρχοντας της Αιγύπτου. Ο Ιωσήφ θεωρείται τύπος του Χριστού για τα παθήματα, την αρετή του, την πραότητα και την ανεξικακία του. Και ο Κύριος φθονήθηκε από τους αρχιερείς, τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους και αφού υπέφερε πολλά για τη σωτηρία μας δοξάστηκε με την Ανάστασή Του.

2. Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο Χριστός. Σύμφωνα με την ευαγγελική διήγηση, το θαύμα αυτό έγινε την επομένη της εισόδου του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα. Ο Χριστός βλέποντας στο δρόμο μια συκιά, πήγε κοντά της, μα δε βρήκε παρά μόνο φύλλα.

Της λέει τότε: «Ποτέ πια μην ξαναβγάλεις καρπό!» Κι αμέσως ξεράθηκε η συκιά. Εκείνη η άκαρπη συκιά συμβόλιζε τη συναγωγή των Ιουδαίων που δεν είχε να παρουσιάσει πνευματικούς καρπούς και γι’ αυτό καταδικάστηκε από τον Κύριο. Συμβόλιζε ακόμα και κάθε άνθρωπο που δεν έχει πνευματική καρποφορία. Συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραελιτικου λάου που ήταν άκαρποι από κάλα έργα.

Το Ευαγγέλιο του Όρθρου της Μ. Δευτέρας αφηγείται όχι μόνο το επεισόδιο της συκής αλλά και τις παραβολές των δύο γιων (Ματθ. 21, 28-32) και των κακών γεωργών (Ματθ. 21, 33-46) μέσο των οποίων ο Κύριος προείπε την απόρριψη Του ισραηλιτικό λαό. Οι παραβολές αυτές ελέχθησαν την ημέρα μετά την Κυριακή των Βαΐων και γι’ αυτό η Εκκλησία όρισε να διαβάζονται την Μ. Δευτέρα.

Το νόημα της εσωτερικής Ελευθερίας

Αρχαία Γνωμικά
Το εύδαιμον το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον.
Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός
μτφρ: ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι και ελεύθεροι είναι οι γενναίοι
(από τον «Επιτάφιο» του Περικλή)
Η άγαν ελευθερία έοικε εις άγαν δουλείαν μεταβάλλειν.
Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος
μτφρ: φαίνεται πως η υπερβολική ελευθερία μετατρέπεται σε υπερβολική υποδούλωση
(Πολιτεία 564Α)
Ελεύθερος γαρ ου τις εστί πλην Διός.
Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής

Εκλυτέον εαυτούς εκ του περί τα εγκύκλια και τα πολιτικά δεσμωτηρίου.
Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος
μτφρ: θα πρέπει να απελευθερωθούμε από τις καθημερινές και δημόσιες ασχολίες που μας δεσμεύουν.
Η γαρ άγαν ελευθερία έοικεν ουκ εις άλλο τι ή εις άγαν δουλείαν, μεταβάλλειν και ιδιώτη και πόλει.
Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος
Η υπερβολική ελευθερία μοιάζει με υπερβολική δουλεία, αφού αλλάζει και τον πολίτη και την πολιτεία
Έμφυτος πάσιν ανθρώποις ο της ελευθερίας πόθος.
Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς, 1ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστοριογράφος

Την των δήμων ελευθερίαν η των αγαθών ανδρών άμιλλα φυλάττει.
Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας
μτφρ: την ελευθερία των λαών προφυλάσσει η άμιλλα μεταξύ τίμιων αντρών
Επιγράμματα
Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβάμαι τίποτα. Είμαι λέφτερος.
Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957, Έλληνας συγγραφέας

Λατινικά Ρητά
Ubi dubium ibi libertas
Publilius Syrus, 1ος μ.Χ αιών, Ρωμαίος γνωμικογράφος
μτφρ: όπου αμφισβήτηση, εκεί ελευθερία
Ιστορικές φράσεις
Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.
Ρήγας Φεραίος, 1757-1798, Εθνομάρτυς
(Από τον «Θούριο»)
Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα
«Liberte, Egalite, Fraternite»
Σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης
Το βασικό σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης (1789)
Ελευθερία ή Θάνατος
Το σύνθημα της Επανάστασης του Εικοσιένα και σύμβολο του Ελληνισμού
Αφορισμοί
Το πόσο ελεύθερος είσαι στη ζωή σου, είναι ευθέως ανάλογο με τον αριθμό των καλά επεξεργασμένων εναλλακτικών λύσεων που έχεις στη διάθεσή σου.
Bryan Tracy, 1944-, Καναδός συγγραφέας Αυτοβοήθειας

Οι λαοί θέλουν ασφάλεια και ανέσεις, όχι ελευθερία• όχι δικαιώματα, αλλά προνόμια.
H.L. Mencken, 1880-1956, Αμερικανός Αρθρογράφος

Τη στιγμή που η ελευθερία είναι πλήρης, πεθαίνει μέσα στην αναρχία.
Will Durant, 1885-1981, Αμερικανός ιστορικός & φιλόσοφος

Συχνά είναι πιο ασφαλές να είσαι αλυσοδεμένος από το να είσαι ελεύθερος.
Franz Kafka, 1883-1924, Τσέχος συγγραφέας

Είναι πραγματικά δύσκολο να είσαι ελεύθερος όταν πουλιέσαι και αγοράζεσαι στην αγορά.
Jack Nicholson, 1937-, Αμερικανός ηθοποιός

Ελευθερία είναι μια άλλη λέξη για το γεγονός ότι δεν έχεις τίποτε να χάσεις.
Kris Kristofferson, Αμερικανός τραγουδιστής

Εκείνος που έχει συμμάχους, ήδη δεν είναι και πολύ ελεύθερος.
Χάρυ Τρούμαν, 1884-1972, Αμερικανός Πρόεδρο [1945-1953]

Μη δέχεσαι ευεργεσίες χωρίς τις οποίες μπορείς να ζεις.
Εμμάνουελ Καντ, 1724-1804, Γερμανός φιλόσοφος

Είναι αλήθεια ότι η ελευθερία είναι πολύτιμη. Τόσο πολύτιμη, που μερικές φορές πρέπει να τη χορηγούμε με δελτίο.
Βλαδίμηρος Ίλιτς Λένιν, 1870-1924, Σοβιετικός ηγέτης

Μέχρι να χάσεις την υπόληψή σου, δεν συνειδητοποιείς πόσο μεγάλο φορτίο είναι και τι σημαίνει πραγματικά ελευθερία.
Margaret Mitchell, 1900-1949, Αμερικανίδα συγγραφέας

Πρέπει να απελευθερώσουμε το μισό του ανθρώπινου είδους, τις γυναίκες, ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε να απελευθερωθεί και το άλλο μισό.
Emmeline Pankhurst, 1858-1928, Βρετανίδα σουφραζέτα

Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα.
Albert Camus, 1913-1960, Γάλλος συγγραφέας, Νόμπελ 1957

Όλοι μας χρειαζόμαστε κάπου-κάπου μια βουτιά στην ελευθερία και στο καινούργιο, μετά από την οποία η ρουτίνα και η πειθαρχία μας φαίνονται υπέροχες.
André Maurois, 1885-1967, Γάλλος συγγραφέας

Ψάξε την ελευθερία και θα γίνεις αιχμάλωτος των επιθυμιών σου. Ψάξε την πειθαρχία και θα απελευθερωθείς.
Frank Herbert, 1920-1986, Αμερικανός συγγραφέας επιστ. φαντασίας

Η Ελευθερία είναι κάτι που πεθαίνει, εκτός κι αν χρησιμοποιείται.
Hunter S. Thompson, 1937-2005, Αμερικανός συγγραφέας

Εκείνοι οι δύο στον Παράδεισο είχαν δύο επιλογές: ευτυχία χωρίς ελευθερία ή ελευθερία χωρίς ευτυχία. Δεν υπήρχε τρίτη επιλογή.
Γιεβγένι Ζαμυάτιν, 1884-1937, Ρώσος συγγραφέας

Ελευθερία είναι η θέληση να είναι κανείς υπεύθυνος απέναντι στον εαυτό του.
Φρήντριχ Νίτσε, 1844-1900, Γερμανός φιλόσοφος

Κανένας δεν μπορεί να είναι εντελώς ελεύθερος, αν δεν είναι όλοι ελεύθεροι. Κανένας δεν μπορεί να είναι εντελώς ηθικός, αν δεν είναι όλοι ηθικοί. Κανένας δεν μπορεί να είναι ευτυχισμένος, αν δεν είναι όλοι ευτυχισμένοι.
Herbert Spencer, 1820-1903, Βρετανός φιλόσοφος

Από την ελευθερία δεν μπορείς να κόψεις ούτε ένα κομματάκι, γιατί αμέσως όλη η ελευθερία συγκεντρώνεται μέσα σ’ αυτό το κομματάκι.
Μιχαήλ Μπακούνιν, 1814-1876, Ρώσος αναρχικός

Σκλάβος είναι αυτός που περιμένει να έρθει κάποιος να τον ελευθερώσει.
Ezra Pound, 1885-1972, Αμερικανός ποιητής

Στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του ανθρώπου ξέχασαν δύο δικαιώματα: της αντίφασης και της φυγής.
Charles Baudelaire, 1821-1867, Γάλλος ποιητής

Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να επιλέγει να αποδέχεται το αναπόφευκτο.
Μπαρούχ Σπινόζα, 1632-1677, Ολλανδός φιλόσοφος

Ελευθερία είναι το δικαίωμα να λες στους ανθρώπους αυτό που δεν θέλουν ν’ ακούσουν.
George Orwell, 1903-1950, Βρετανός συγγραφέας

Ελευθερία είναι το δικαίωμα να κάνουμε ό,τι επιτρέπουν οι νόμοι.
Montesquieu, 1689-1755, Γάλλος στοχαστής

Εκείνος που κρατάει την αλυσίδα δεν είναι πιο ελεύθερος από εκείνον που σέρνει.
Pierre Claude Boiste, 1765-1824, Γάλλος λεξικογράφος

Η ελευθερία δεν αξίζει τίποτα αν δεν συμπεριλαμβάνει την ελευθερία να κάνεις λάθη.
Μαχάτμα Γκάντι, 1869-1948, Ινδός ηγέτης

Η ελευθερία που δόθηκε σε έναν διεφθαρμένο λαό είναι παρθένα που δόθηκε στους ακόλαστους.
Honoré de Balzac, 1799-1850, Γάλλος συγγραφέας

Ελευθερία σημαίνει υπευθυνότητα. Γι’ αυτό πολλοί άνθρωποι τη φοβούνται.
Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω, 1856-1950, Ιρλανδός συγγραφέας, Νόμπελ 1925

Πρέπει να επιδιώκουμε την ελευθερία και όχι μόνο την ασφάλεια, αν όχι για κάποιον άλλο λόγο, επειδή μόνο η ελευθερία μπορεί να καταστήσει την ασφάλεια ασφαλή.
Karl Popper, 1902-1994, Αγγλοαυστριακός φιλόσοφος

Ελεύθερη κοινωνία είναι εκείνη όπου είναι ασφαλές να είσαι αντιδημοφιλής.
Adlai Stevenson, 1900-1965, Αμερικανός πολιτικός

Κανείς δεν μπορεί να είναι ελεύθερος, αν δεν είναι κύριος του εαυτού του.
Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

Ελευθερία είναι να μπορείς να έχεις μια κάποια απόσταση από τους άλλους.
Φρήντριχ Νίτσε, 1844-1900, Γερμανός φιλόσοφος

Όσοι θυσιάζουν στοιχειώδεις ελευθερίες για λίγη ασφάλεια, δεν αξίζουν ούτε ελευθερία ούτε ασφάλεια.
Βενιαμίν Φραγκλίνος, 1706-1790, Αμερικανός πολιτικός & συγγραφέας

Αυτοί που δεν κινούνται δεν προσέχουν τις αλυσίδες τους.
Rosa Luxenbourg, 1870-1919, Γερμανίδα επαναστάτρια

Σε τελευταία ανάλυση, η μόνη μας ελευθερία είναι η ελευθερία να ασκούμε πειθαρχία στον εαυτό μας.
Bernard Baruch, 1870-1965, Αμερικανός επιχειρηματίας & πολιτικός

Η μόνη σίγουρη ελευθερία είναι στη φυγή.
Robert Frost, 1874-1963, Αμερικανός ποιητής

Επιδιώκουμε την ειρήνη επειδή παρέχει το κλίμα στο οποίο ευδοκιμεί η ελευθερία.
Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, 1890-1969, Αμερικανός στρατηγός & πρόεδρος

Για να ζήσεις ελεύθερος και ευτυχισμένος πρέπει να θυσιάσεις την πλήξη. Και αυτή δεν είναι πάντα μια εύκολη θυσία.
Richard Bach, 1936-, Αμερικανός συγγραφέας

Όποιος έμαθε να πεθαίνει, ξέμαθε να είναι δούλος.
Michel de Montaigne, 1533-1592, Γάλλος δοκιμιογράφος

Φιλελεύθερος είναι εκείνος όπου αυθορμήτως ζητεί να δώση ελευθερίες. Εκείνος οπού ζητεί να λάβη ελευθερίες, ημπορεί να ήναι αλλά μπορεί και να μην ήναι φιλελεύθερος.
Ανδρέας Λασκαράτος, 1811-1901, Σατιρικός συγγραφέας

Η ελευθερία στις καπιταλιστικές κοινωνίες λίγο πολύ παραμένει αυτό που ήταν στις αρχαίες Ελληνικές δημοκρατίες: Ελευθερία για ιδιοκτήτες σκλάβων.
Βλαδίμηρος Ίλιτς Λένιν, 1870-1924, Σοβιετικός ηγέτης

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν πραγματικά ελευθερία, επειδή η ελευθερία προϋποθέτει ανάληψη ευθύνης, και οι περισσότεροι άνθρωποι τρέμουν την ανάληψη ευθύνης.
Ζίγκμουντ Φρόυντ, 1856-1939, Αυστριακός ψυχίατρος

Φιλελεύθερος είναι εκείνος όπου αυθορμήτως ζητεί να δώση ελευθερίες. Εκείνος οπού ζητεί να λάβη ελευθερίες, ημπορεί να ήναι αλλά μπορεί και να μην ήναι φιλελεύθερος.
Ανδρέας Λασκαράτος, 1811-1901, Σατιρικός συγγραφέας

Η λατρεία των ηρώων είναι πιο ισχυρή όταν η σημασία που έχει η ελευθερία του ανθρώπου είναι στο ελάχιστο.
Herbert Spencer, 1820-1903, Βρετανός φιλόσοφος

Όταν η αλήθεια δεν είναι ελεύθερη, η ελευθερία δεν είναι αληθινή.
Jaques Prévert, 1900-1977, Γάλλος συγγραφέας

Αν δεν είσαι ελεύθερος να κάνεις λανθασμένες και ανεύθυνες επιλογές, τότε δεν είσαι καθόλου ελεύθερος.
Ανώνυμος
Η αγάπη για την ελευθερία είναι αγάπη για τους άλλους. Η αγάπη για την εξουσία είναι αγάπη για τον εαυτό μας.
William Hazlitt , 1778-1830, Άγγλος δοκιμιογράφος & κριτικός

Όταν επιλέγεις ένα στρατόπεδο, περιορίζεις την ελευθερία σου.
Graham Green, 1904-1991, Βρετανός συγγραφέας

Αν ο Θεός ήταν φιλελεύθερος, δεν θα είχαμε τις Δέκα Εντολές, θα είχαμε τις Δέκα Συστάσεις.
Malcolm Bradbury, 1932-2000, Βρετανός συγγραφέας

Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να διαλέξει τη σκλαβιά του.
Maurice Chapelan, 1906-1992, Γάλλος συγγραφέας & δημοσιογράφος

Η ελευθερία του ατόμου δεν είναι αγαθό του πολιτισμού. Ήταν στο μέγιστο σημείο πριν από κάθε πολιτισμό.
Ζίγκμουντ Φρόυντ, 1856-1939, Αυστριακός ψυχίατρος

Ελευθερία είναι η δυνατότητα να διαλέξεις εκείνον του οποίου θα γίνεις σκλάβος.
Ζαν Μορώ, 1928-, Γαλλίδα ηθοποιός

Όταν σπάω κάποια από τις αλυσίδες που με δένουν, αισθάνομαι ότι γίνομαι μικρότερος.
Antonio Porchia, 1885-1968, Ιταλοαργεντινός ποιητής

Ένας σκλάβος ονειρεύεται την ελευθερία, ένας ελεύθερος άνθρωπος ονειρεύεται τα πλούτη, ένας πλούσιος ονειρεύεται τη δύναμη και ένας ισχυρός ονειρεύεται την ελευθερία.
Andrzej Majewski, 1963-, Πολωνός συγγραφέας και σκηνοθέτης

Όσο υπάρχει κράτος δεν υπάρχει ελευθερία. Όταν υπάρχει ελευθερία, δεν υπάρχει κράτος.
Βλαδίμηρος Ίλιτς Λένιν, 1870-1924, Σοβιετικός ηγέτης

Όταν οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να κάνουν ό,τι θέλουν, συνήθως μιμούνται ο ένας τον άλλο.
Eric Hoffer, 1902-1983, Αμερικανός συγγραφέας & φιλόσοφος

Το να είσαι ελεύθερος σημαίνει ότι είσαι ελεύθερος από την επιθυμία να είσαι κάτι.
Κρίσνα, Ινδουιστική θεότητα

Η ελευθερία ενός ατόμου πρέπει να φτάνει ως το σημείο που δεν παραβιάζει την ελευθερία των άλλων.
John Stuart Mill, 1806-1873, Άγγλος φιλόσοφος

Χρειάζεται μεγαλύτερο κουράγιο να διατηρήσεις την εσωτερική ελευθερία, να συνεχίσεις το εσωτερικό σου ταξίδι σε νέους κόσμους, από το να υπερασπισθείς την εξωτερική σου ελευθερία. Είναι συχνά ευκολότερο να παραστήσεις το μάρτυρα ή, ακόμα, να τρέξεις στη μάχη.
Rollo May, 1909-1994, Αμερικανός ψυχολόγος

Η διαφθορά είναι το πιο αλάνθαστο σύμπτωμα συνταγματικής ελευθερίας.
Edward Gibbon, 1737-1794, Άγγλος ιστορικός

Αν δεν πιστεύουμε στην ελευθερία έκφρασης των ανθρώπων που απεχθανόμαστε, τότε δεν πιστεύουμε καθόλου σ’ αυτήν.
Noam Chomsky, 1928-, Αμερικανός γλωσσολόγος & ακτιβιστής

Το τίμημα της ελευθερίας είναι η συνεχής επαγρύπνηση.
Τόμας Τζέφερσον, 1749-1826, Αμερικανός πρόεδρος [1801-1809]

Ο όχλος νομίζει πως προχωρά καλύτερα προς την ελευθερία, όταν κατακτά την ελευθερία των άλλων.
Antoine Rivarol, 1753-1801, Γάλλος Γνωμικογράφος

Ελευθερία σημαίνει ότι δεν εμποδίζεσαι να ζήσεις τη ζωή σου όπως εσύ επιλέγεις. Οτιδήποτε λιγότερο είναι σκλαβιά.
Wayne W. Dyer, 1940-, Αμερικανός συγγραφέας αυτοβοήθειας

Η πραγματική ελευθερία είναι όταν δεν έχεις τίποτα. Ήμουν πιο ελεύθερος όταν δεν είχα τίποτα.
Mike Tyson, Αμερικανός πρωτοπυγμάχος

Είναι παράξενο που η ελευθερία και η ισότητα, οι δύο βασικές αρχές της δημοκρατίας, είναι σ’ ένα βαθμό αντίθετες. Λογικά, η ελευθερία και η ισότητα δεν μπορούν να συνυπάρχουν, ακριβώς όπως η κοινωνία και το άτομο δεν μπορούν να συνυπάρχουν.
Thomas Mann, 1875-1955, Γερμανός συγγραφέας [Νόμπελ 1929]

Και λευτερωθήκαμεν από τους Τούρκους και σκλαβωθήκαμεν εις ανθρώπους κακορίζικους, όπου ήταν η ακαθαρσία της Ευρώπης.
Γιάννης Μακρυγιάννης, 1794-1864, Αγωνιστής του ‘21

Η ελευθερία δεν δίνεται ποτέ εθελοντικά από τον καταπιεστή. Πρέπει να κατακτηθεί από τον καταπιεζόμενο.
Martin Luther King, 1929-1968, Αφροαμερικανός ηγέτης

Πιστεύω σε ένα πράγμα: την ελευθερία. Αλλά δεν πιστεύω τόσο πολύ στην ελευθερία ώστε να θέλω να την επιβάλλω σε οποιονδήποτε άλλο.
H.L. Mencken, 1880-1956, Αμερικανός Αρθρογράφος

Στα νιάτα μου υποστήριζα την ελευθερία και στα γεράματά μου υποστηρίζω την τάξη. Έχω κάνει αυτήν τη μεγάλη ανακάλυψη, ότι η ελευθερία είναι αποτέλεσμα της τάξης.
Will Durant, 1885-1981, Αμερικανός ιστορικός & φιλόσοφος

Ποτέ δεν πρέπει να φοράς το καλό σου παντελόνι όταν πηγαίνεις να πολεμήσεις για την ελευθερία και την αλήθεια.
Ερρίκος Ίψεν, 1828-1906, Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας

Η κοινωνία μας είναι μια ελεύθερη κοινωνία. Σε μια ελεύθερη κοινωνία μπορείς να λες αυτό που σκέφτεσαι. Αλλά δεν επιτρέπεται να σκέφτεσαι.
George Mikes, 1912-1987, Βρετανός χιουμορίστας

Ίσως τα παιδιά μου να ζήσουν σε πέτρινα σπίτια και περιτειχισμένες πόλεις. Όχι Εγώ.
Τζένγκις Χαν, 1162-1227, Μογγόλος κατακτητής

Οι περισσότεροι άνθρωποι δουλεύουν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους, απλώς για να ζουν. Και η λίγη ελευθερία που τους μένει τους προβληματίζει και προσπαθούν να βρουν κάθε τρόπο να την ξεφορτωθούν.
Βόλφγκανγκ Γκαίτε, 1749-1832, Γερμανός ποιητής & φιλόσοφος

Ω, Ελευθερία! πόσα εγκλήματα γίνονται στο όνομά σου.
Madame Roland, 1754-1793, Γαλλίδα επαναστάτρια
(Το είπε καθώς την οδηγούσαν στην γκιλοτίνα, το 1793)
Κανείς δεν είναι απολύτως ελεύθερος, γιατί είναι ακόμα και της ανεξαρτησίας του σκλάβος.
Alfred Capus, 1858-1922, Γάλλος συγγραφέας

Είναι πάντα τα ψεύτικα που σε κάνουν να υποφέρεις: οι ψεύτικοι φόβοι και επιθυμίες, οι ψεύτικες αξίες και ιδέες, οι ψεύτικες ανθρώπινες σχέσεις. Παράτα τα ψεύτικα και θα απελευθερωθείς από τον πόνο. Η αλήθεια φέρνει την ευτυχία, η αλήθεια απελευθερώνει.
Sri Nisargadatta Maharaj, 1897-1981, Ινδός γκουρού

Το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε για τα χρήματα είναι μερικές φορές η ελευθερία.
Robert Louis Stevenson, 1850-1894, Σκωτσέζος συγγραφέας

Η μόνη βιώσιμη ηθική είναι να κάνεις αυτό που θέλεις να κάνεις.
William Burroughs, 1914-1997, Αμερικανός συγγραφέας

Η αληθινή ανεξαρτησία συνίσταται από το να εξαρτάσαι από αυτόν που θες.
Frédéric Dard, 1921-2000, Γάλλος πολιτικός συγγραφέας

Η γενιά μου του ‘60, με όλα τα μεγάλα μας ιδανικά, καταστρέψαμε το φιλελευθερισμό με τις υπερβολές μας.
Camille Paglia, 1947 -, Αμερικανίδα συγγραφέας

Κάθε έθνος που θεωρεί πιο σημαντικές την ευκολία και την άνεση από την ελευθερία του, θα χάσει σύντομα την ελευθερία του. Και η ειρωνεία είναι, ότι σύντομα θα χάσει επίσης και τις ευκολίες και τις ανέσεις του.
Σόμερσετ Μωμ, 1874-1965, Βρετανός συγγραφέας

Μερικοί άνθρωποι προσπαθούν να σε απελευθερώσουν από τη σκλαβιά, για να γίνεις δικός τους σκλάβος.
Mike Tyson, Αμερικανός πρωτοπυγμάχος

Η ιστορία της ελευθερίας είναι η ιστορία των ορίων της κρατικής εξουσίας.
Woodrow Wilson, 1856-1924, Αμερικανός πρόεδρος [1913-1921]

Για να απολαύσουμε την ελευθερία πρέπει να ελέγχουμε τον εαυτό μας.
Virginia Woolf, 1882-1941, Βρετανίδα συγγραφέας

Ελευθερία είναι το δικαίωμα του άλλου να διαφωνεί μαζί σου.
Rosa Luxenbourg, 1870-1919, Γερμανίδα επαναστάτρια

Εκείνος που περισσότερο μοιάζει με Θεό είναι εκείνος που δεν εξαρτάται από τίποτα.
Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

Η φύση δεν μού είπε «μην είσαι φτωχός» ή «να είσαι πλούσιος». Μού είπε όμως «να είσαι ανεξάρτητος».
Nicolas Chamfort, 1740-1794, Γάλλος συγγραφέας

Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι σκλάβος της εξέλιξης. Δεν υπάρχει πρόοδος που δεν καταλήγει να τον υποδουλώσει εντελώς.
Paul Valery, 1871-1945, Γάλλος ποιητής

Όποτε στερούμε τις ελευθερίες από αυτούς που μισούμε, ανοίγουμε το δρόμο για να χάσουν τις ελευθερίες τους αυτοί που αγαπούμε.
Wendel Willkie, 1892-1944, Αμερικανός πολιτικός

Η ιστορία δεν εμπιστεύεται για πολύ τη φροντίδα της ελευθερίας στους αδύναμους και στους ντροπαλούς.
Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, 1890-1969, Αμερικανός στρατηγός & πρόεδρος

Η φτώχεια τους εξασφάλισε την ελευθερία, μιας και οι επιθυμίες και οι περιουσίες είναι τα πιο ισχυρά δεσμά.
Edward Gibbon, 1737-1794, Άγγλος ιστορικός

Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία.
Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

Μόνο όταν πια έχουμε χάσει τα πάντα είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε τα πάντα.
Chuck Palahniuk, 1963-, Αμερικανός συγγραφέας

Έχεις ελευθερία όταν αισθάνεσαι άνετα με το χαλινάρι σου,
Robert Frost, 1874-1963, Αμερικανός ποιητής

Σωτηρία θα πει να λυτρωθείς απ’ όλους τους σωτήρες· αυτή ‘ναι η ανώτατη λευτεριά, η πιο αψηλή, όπου με δυσκολία αναπνέει ο άνθρωπος. Αντέχεις;
Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957, Έλληνας συγγραφέας

Καταδικασμένος να είναι ελεύθερος.
Jean-Paul Sartre, 1905-1980, Γάλλος φιλόσοφος
(Τώρα το «καταδικασμένος» να κάνει κάποιος κάτι έγινε της μόδας)
Ελευθερία είναι η δυνατότητα του ανθρώπου να βοηθήσει στη δική του ανάπτυξη. Είναι η δυνατότητα να πλάσουμε τον εαυτό μας.
Rollo May, 1909-1994, Αμερικανός ψυχολόγος

Η ελευθερία είναι επικίνδυνο πράγμα αλλά είναι το ασφαλέστερο πράγμα που έχουμε.
Harry Emerson Fosdick, 1878-1969, Αμερικανός ιεροκήρυκας

Ελευθερία δεν είναι αυτό που κάνεις, αλλά αυτό που κάνεις μετά από αυτό που σου κάνουν.
Jean-Paul Sartre, 1905-1980, Γάλλος φιλόσοφος

Οι άνθρωποι απαιτούν ελευθερία λόγου σαν αντιστάθμισμα στην ελευθερία σκέψης που σπάνια χρησιμοποιούν.
Σέρεν Κίρκεγκορ, 1813-1855, Δανός φιλόσοφος

Ο ελεύθερος Τύπος μπορεί να είναι είτε καλός είτε κακός, αλλά χωρίς ελευθερία, είναι απόλυτα βέβαιο ότι ο Τύπος δεν μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο από κακός.
Albert Camus, 1913-1960, Γάλλος συγγραφέας, Νόμπελ 1957

Σεξουαλική ελευθερία, σεξουαλική απελευθέρωση: Μια σύγχρονη ψευδαίσθηση. Είμαστε ιεραρχικά ζώα. Αν καταργήσεις μια ιεραρχία, μια άλλη θα πάρει τη θέση της, ίσως λιγότερο ανεκτή από την πρώτη.
Camille Paglia, 1947 -, Αμερικανίδα συγγραφέας

Διαφωνώ με ό,τι λες, αλλά θα υπερασπισθώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες.
Βολταίρος, 1694-1778, Γάλλος φιλόσοφος & συγγραφέας

Έχετε εξουσία πάνω στους ανθρώπους, μέχρι την στιγμή που τους πήρατε τα πάντα. Όμως από τη στιγμή που τους αφήσατε χωρίς τίποτα, τότε τους χάσατε, είναι ελεύθεροι.
Αλεξάντρ Σολζενίτσιν, 1918-2008, Ρώσος συγγραφέας, Νόμπελ 1970

Η χειραφέτηση των γυναικών, αυτό είναι πολύ καλό. Αλλά προηγουμένως θα πρέπει να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν την ελευθερία.
Emile Zola, 1840-1902, Γάλλος συγγραφέας

Ο ελεύθερος άνθρωπος μπορεί να είναι ελεύθερος και στο κλουβί της φυλακής του.
Μαχάτμα Γκάντι, 1869-1948, Ινδός ηγέτης

Μήγαρις έχω άλλο στο νου μου, πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;
Διονύσιος Σολωμός, 1797-1857, Εθνικός Ποιητής

Το δέντρο της ελευθερίας πρέπει να αναζωογονείται από καιρού εις καιρόν με το αίμα πατριωτών και τυράννων. Είναι το φυσικό της λίπασμα.
Τόμας Τζέφερσον, 1749-1826, Αμερικανός πρόεδρος [1801-1809]

Υποστηρίζω την ελευθερία της έκφρασης, να κάνεις αυτό που πιστεύεις, να κυνηγάς τα όνειρά σου.
Madonna, 1958-, Αμερικανίδα τραγουδίστρια

Ελευθερία είναι εκείνη η δύναμις όπου έχει ο άνθρωπος εις το να κάμη όλον εκείνο, οπού δεν βλάπτει εις τα δίκαια των γειτόνων του.
Ρήγας Φεραίος, 1757-1798, Εθνομάρτυς

Πάντα το ίδιο συμβαίνει: από τη στιγμή που θα απελευθερωθείς, είσαι αναγκασμένος να ρωτήσεις ποιος είσαι.
Jean Baudrillard, 1929-2007, Γάλλος διανοούμενος

Με ποιον πρέπει να παντρέψουμε την Ελευθερία για να την κάνουμε να αναπαραχθεί;
Stanislaw Jerzy Lec, 1906-1966, Πολωνός γνωμικογράφος

Η λογική και η ελευθερία είναι ασύμβατες με την αδυναμία.
Vauvenargues, 1715-1747, Γάλλος γνωμικογράφος

Tι θα πει λεύτερος; Αυτός που δεν φοβάται το θάνατο.
Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957, Έλληνας συγγραφέας

Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος από τη στιγμή που το θελήσει να είναι.
Βολταίρος, 1694-1778, Γάλλος φιλόσοφος & συγγραφέας

Η ιστορία του κόσμου δεν είναι τίποτε άλλο από την πρόοδο της συνείδησης της ελευθερίας.
Friedrich Hegel, 1770-1831, Γερμανός φιλόσοφος

Ελεύθερος άνθρωπος είναι αυτός που δεν φοβάται να πάει μέχρι το όριο της λογικής του.
Jules Renard, 1864-1910, Γάλλος συγγραφέας

Η ελευθερία είναι ο άνθρωπος. Ακόμα και για να υποκύψει, πρέπει να είναι ελεύθερος. Για να δοθεί, πρέπει να είναι ο εαυτός του.
Jules Michelet, 1798-1874, Γάλλος ιστορικός

Ευφυολογήματα
Ελευθερία: Μια από τις πιο πολύτιμες κατακτήσεις της φαντασίας.
Ambrose Bierce, 1842–1914, Αμερικανός συγγραφέας

Ξέρω ότι τα δικαιώματά μου σταματούν εκεί όπου αρχίζουν τα δικαιώματα των άλλων. Αλλά είναι δικό μου το λάθος που τα δικαιώματα των άλλων αρχίζουν τόσο μακριά;
Quino, 1932-, Αργεντινός σκιτσογράφος

Παραδοξολογίες
Πρέπει να πιστεύουμε στην ελεύθερη βούληση. Δεν έχουμε άλλη επιλογή.
Isaac Bashevis Singer, 1902-1991, Αμερικανοπολωνοεβραίος συγγραφέας

Κινηματογραφικές Ατάκες
Ελευθερία είναι να μη χρειάζεται ποτέ να ζητάς συγγνώμη.
Ο Αλ Πατσίνο στην ταινία του Σίντεϋ Λούμετ «ο Δικηγόρος του Διαβόλου»
Στίχοι
Αυτός που αγαπώ θέλω να είναι
ελεύθερος
ακόμα κι από μένα.
Anne Morrow Lindbergh, 1906-2001, Aμερικανίδα συγγραφέας & πιλότος

Κρασί δεν είναι, αδέρφια, η λευτεριά μήτε γλυκιά γυναίκα,
μήτε και βιος μες στα κελάρια σας μήτε και γιος στην κούνια•
έρμο τραγούδι ’ναι ακατάδεχτο και σβήνει στον αγέρα!
Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957, Έλληνας συγγραφέας
(«Οδύσσεια»)

Η ελευθερία και η υγεία μοιάζουν με το οξυγόνο. Αισθάνεσαι την αξία τους όταν λείπουν.
Ανώνυμος
Όσο περισσότερες συνήθειες, τόσο λιγότερη ελευθερία.
Ανώνυμος

Πηγή: daypress.gr