Ήταν το βασικό επιχείρημα της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ εκείνο το καλοκαίρι. «Είμαστε οι ίδιοι» έλεγαν, «δεν μεταλλαχθήκαμε», απλώς «δεν γινόταν αλλιώς».

Ήταν η θέση που έλεγε ότι εφόσον δεν μπορούμε να αποφύγουμε τα μνημόνια, ήταν προτιμότερο να τα εφαρμόσει η αριστερά παρά το «γερασμένο πολιτικό προσωπικό» της «διαπλοκής» και της διαφθοράς, έτσι ώστε να υπάρξει και ένα «παράλληλο πρόγραμμα» κοινωνικής ευαισθησίας.

Τρία χρόνια μετά μπορούμε να κάνουμε τον απολογισμό αυτής της επιλογής. Και ο απολογισμός είναι ότι η «κυβερνώσα αριστερά» δεν έκανε τίποτα το διαφορετικό από το «γερασμένο πολιτικό προσωπικό». Εφάρμοσε μνημόνια, έκανε περικοπές συντάξεων, προχώρησε σε ιδιωτικοποιήσεις, δεσμεύτηκε σε εξοντωτικά πρωτογενή πλεονάσματα.

Όσο για το «παράλληλο πρόγραμμα», αυτό εξαντλήθηκε σε μια επιδοματική πολιτική που την είχαν ξεκινήσει και προηγούμενες κυβερνήσεις και σε βήματα εκσυγχρονισμού του οικογενειακού δικαίου που θα τα είχε κάνει και οποιαδήποτε φιλελεύθερη ή σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση.

Μόνο που έτσι το χνάρι που άφησαν είναι ότι η αριστερά «είναι μια από τα ίδια».

Εάν  σε αυτά προσθέστε ότι έστω και σε «λελογισμένες ποσότητες» και αριβισμός υπήρξε και στρατιές «μετακλητών» και «εξυπηρετήσεις» συγκεκριμένων επιχειρηματιών, γίνεται αντιληπτό με ποιο τρόπο αυτά τα τρία χρόνια φθάρθηκε μια ολόκληρη εικόνα για την αριστερά ως δύναμη που διαφέρει πραγματικά από τα υπόλοιπά πολιτικά ρεύματα.

Αναρωτιέται κανείς έτσι μήπως αναδρομικά όλοι εκείνοι που τότε διαφώνησαν όντως προσπάθησαν να σώσουν την τιμή της αριστεράς; Τη δυνατότητά της να παραμείνει ένας πόλος πολιτικός και αξιακός διαφορετικός από τους άλλους;

 Και τι θα έπρεπε να είχε γίνει; Να είχαμε ακολουθήσει το δρόμο του Λαφαζάνη και να είχαμε προσπαθήσει να τυπώσουμε δραχμές ή να είχαμε βρει κεφάλαια από τη Ρωσία ή από τη Βενεζουέλα και να κινδυνεύαμε να βρεθούμε εκτός διεθνών αγορών;

Ηταν τουλάχιστον ειλικρινείς

Η ιστορία δεν γράφεται με «υποθετικούς λόγους του μη πραγματικού», όμως αναδρομικά μπορούμε να αναγνωρίσουμε ότι όσο και εάν φαντάζει αλυσιτελές ένα τέτοιο πρόγραμμα, όπως και τα σχέδια για το… Νομισματοκοπείο, αν μη τι άλλο απέπνεαν ειλικρινή διάθεση να βρεθεί λύση άλλη από τη συνθηκολόγηση και να δοθεί η σύγκρουση.

Την ίδια προσπάθεια διατήρησης ενός αξιακού πυρήνα της αριστεράς θα βλέπαμε και σε μια επιλογή αποχώρησης και αναγνώρισης ότι σε αυτή τη φάση η αριστερά δεν μπορεί να ταυτιστεί με μια εκδοχή διακυβέρνησης ανταγωνιστική προς τις αρχές της.

Αντ’ αυτού όλοι ξέρουμε ποια ήταν η επιλογή. Και η επίπτωσή της για το τι σημαίνει ποια η ίδια η έννοια της αριστεράς για μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Και σε μια εποχή που η ακροδεξιά διεκδικεί να είναι «αντισυστημική» δύναμη, το τίμημα είναι μεγάλο.