Γρίπη των πτηνών: Οδηγίες του ΕΦΕΤ για τον χειρισμό και το μαγείρεμα των πουλερικών

Η γρίπη των πτηνών είναι μια μολυσματική νόσος που προκαλείται από τον τύπο Α του ιού της γρίπης.

Η γρίπη των πτηνών προσβάλλει όλα τα πτηνά αλλά κυρίως τα εκτρεφόμενα είδη (κοτόπουλα, γαλοπούλες, πάπιες, χήνες) όπου η νόσος μπορεί να πάρει διαστάσεις επιδημίας.

Ως φυσική δεξαμενή του ιού θεωρούνται τα υδρόβια αποδημητικά πουλιά που μεταφέρουν τον ιό κατά τις μεταναστεύσεις τους. Από τους 15 ορότυπους που συνήθως προσβάλουν τα πτηνά, οι υπότυποι Η5 και Η7 προκαλούν την υψηλής παθογονικότητας μορφή της νόσου που χαρακτηρίζεται και από μεγάλη μεταδοτικότητα και είναι υπεύθυνοι για τις μέχρι σήμερα επιδημίες.

Γρίπη των πτηνών: Σχέση με την δημόσια υγεία

Οι άνθρωποι δεν προσβάλλονται από την γρίπη των πτηνών. Σποραδικά κρούσματα εμφανίζονται σε άτομα που έχουν στενή επαφή με νοσούντα πουλερικά (εκτροφείς, σφαγείς κλπ.),ενώ η μετάδοση από σε άνθρωπο σε άνθρωπο δεν έχει τεκμηριωθεί. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει λόγος να περιοριστούν τα ταξίδια σε χώρες που έχουν εμφανιστεί επιδημίες γρίπης των πτηνών, αλλά προληπτικά συστήνεται η λήψη μέτρων ώστε να αποφεύγεται η επαφή με ζωντανά πουλερικά σε υπαίθριες αγορές, πτηνοτροφεία ή αγροκτήματα. Η τήρηση των κανόνων υγιεινής και το πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή κάποιο αλκοολούχο αντισηπτικό αποτελεί το πιο σημαντικό μέτρο προφύλαξης.

Γρίπη των πτηνών: Σχέση με την τροφική αλυσίδα

Η μετάδοση της νόσου στον άνθρωπο από το κρέας μολυσμένων πουλερικών και των προϊόντων τους δεν έχει τεκμηριωθεί. Ο ιός θανατώνεται με κατάλληλο ψήσιμο σε θερμοκρασία 70ο C στο εσωτερικό του τροφίμου όπως άλλωστε συμβαίνει και με άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς στα τρόφιμα.

Οι καταναλωτές πάντως θα πρέπει γενικά να τηρούν τις καλές πρακτικές υγιεινής στην διαχείριση και προετοιμασία των τροφίμων και συγκεκριμένα:

Να ψήνουν καλά τα κρέας των πουλερικών και των προϊόντων τους συμπεριλαμβανομένων και των αυγών και των αυγοπροϊόντων (σε θερμοκρασία > 70 °C)

Να πλένονται προσεκτικά με σαπούνι και νερό όλες οι επιφάνειες και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται στη διαχείριση του ωμού κρέατος των πουλερικών

γρίπη των πτηνών

Γρίπη των πτηνών: Γενικά

Γρίπη των πτηνών: Ποια είναι τα κυριότερα συμπτώματα στον άνθρωπο;

Με βάση τα κρούσματα που έχουν αναγνωριστεί μέχρι σήμερα, η λοίμωξη από τον ιό της γρίπης των πτηνών (Α-Η7Ν9) εκδηλώνεται με σοβαρή πνευμονία. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα και δύσπνοια.

Γρίπη των πτηνών: Πώς μπορεί να προληφθεί η λοίμωξη;

Παρά το γεγονός ότι τόσο η πηγή της μόλυνσης όσο και ο τρόπος μετάδοσης δεν είναι ακόμα σαφής, θα ήταν φρόνιμο να ακολουθούνται οι βασικές πρακτικές υγιεινής προκειμένου να αποφευχθεί η λοίμωξη. Αυτές περιλαμβάνουν την υγιεινή των χεριών και την αναπνευστική υγιεινή καθώς και μέτρα ασφάλειας των τροφίμων και συγκεκριμένα:

Γρίπη των πτηνών: Υγιεινή χεριών

Πλένετε τα χέρια σας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την προετοιμασία της τροφής, πριν από το γεύμα, μετά τη χρήση της τουαλέτας, μετά το χειρισμό ζώων ή ζωϊκών αποβλήτων, όταν είναι λερωμένα και όταν φροντίζετε στο σπίτι κάποιον που είναι ασθενής.

Η υγιεινή των χεριών προλαμβάνει επίσης τη μετάδοση λοιμώξεων σε σας (μέσω αγγίγματος μολυσμένων επιφανειών) και προκειμένου για τα νοσοκομεία τη μετάδοση λοιμώξεων σε ασθενείς, επαγγελματίες υγείας και άλλους.

Πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και άφθονο νερό όταν είναι εμφανώς λερωμένα. Εάν δεν είναι εμφανώς λερωμένα, μπορείτε να τα πλύνετε με σαπούνι και νερό ή να χρησιμοποιήστε κάποιο αλκοολούχο καθαριστικό χειρών.

Γρίπη των πτηνών: Υγιεινή του Αναπνευστικού

Καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας με απλή ιατρική μάσκα, μαντήλι, το μανίκι σας ή τον λυγισμένο αγκώνα σας όταν βήχετε ή φταρνίζεστε.

Πετάξτε το χρησιμοποιημένο μαντήλι σε κλειστό κάδο αμέσως μετά τη χρήση.

Εφαρμόστε τα μέτρα υγιεινής των χεριών μετά από κάθε επαφή με εκκρίματα του αναπνευστικού.

Γρίπη των πτηνών: Είναι ασφαλής η κατανάλωση κρέατος, π.χ. χοιρινού ή προϊόντων από χοιρινό;

Πρέπει να τηρούμε τις βασικές αρχές υγιεινής και ασφάλειας κατά την παρασκευή των τροφών, δηλαδή:

Άρρωστα ζώα δεν θα πρέπει να καταναλώνονται. Κατά τα άλλα, είναι ασφαλής η κατανάλωση κατάλληλα προετοιμασμένου και μαγειρευμένου κρέατος. Οι ιοί της γρίπης αδρανοποιούνται σε υψηλές θερμοκρασίες. Έτσι, οι θερμοκρασίες που ενδείκνυται να χρησιμοποιούνται κατά το μαγείρεμα (ώστε η θερμοκρασία της τροφής να φθάνει τους 70 ˚C σε όλα τα σημεία και να μηνυπάρχουν ροζ περιοχές στο εσωτερικό) σκοτώνουν τον ιό.

Σε περιοχές που σημειώνονται επιδημίες, προϊόντα κρέατος μπορούν να καταναλωθούν με ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση ότι μαγειρεύονται επαρκώς και ότι ακολουθούνται οι ορθές πρακτικές κατά το χειρισμό τους.

Η κατανάλωση ωμού κρέατος είναι πρακτική υψηλού κινδύνου και πρέπει να αποθαρρύνεται.

Διατηρείτε πάντα το ωμό κρέας ξεχωριστά από ήδη μαγειρευμένες ή έτοιμες προς κατανάλωση τροφές για να αποφύγετε την επιμόλυνση.

Χρησιμοποιείστε διαφορετική επιφάνεια και μαχαίρι για τον τεμαχισμό ωμού κρέατος. Μη χρησιμοποιείτε για τον τεμαχισμό ωμού κρέατος την ίδια επιφάνεια κοπής και το ίδιο μαχαίρι που χρησιμοποιείτε για τα υπόλοιπα τρόφιμα.

Μη χειρίζεστε ωμές και μαγειρευμένες τροφές πριν πλύνετε τα χέρια σας εν τω μεταξύ και μην τοποθετείτε ψημένο κρέας πίσω στο πιάτο ή την επιφάνεια όπου βρισκόταν πριν από το μαγείρεμα.

Μη χρησιμοποιείτε ωμά ή μη επαρκώς βρασμένα αυγά σε παρασκευάσματα τα οποία δεν πρόκειται να υποστούν θερμική επεξεργασία ή μαγείρεμα.

Μετά από επαφή με ωμό κρέας, πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό. Πλύνετε και απολυμάνετε όλες τις επιφάνειες και τα σκεύη που έχουν έρθει σε επαφή με ωμό κρέας.