Δαρβινική Δευτέρα µε θέµα την εξέλιξη της γλώσσας

Η εξελικτική πορεία στην οποία το είδος µας οφείλει την ικανότητα της γλώσσας –σε βαθµό που να αποτελεί µοναδικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου- είναι αντικείµενο  της εξελικτικής βιολογίας, της ανθρωπολογίας, της βιογλωσσολογίας και των επιστηµών του νου.  Η γλώσσα, δηλαδή η φωνητική ή νοηµατική εκφορά των σηµασιών πάνω στην οποία στηρίζεται η γλωσσική επικοινωνία, αποτελεί η ίδια µια µεταβαλλόµενη οντότητα, µάλιστα σε ρυθµό που πιθανότατα ξεπερνά, αλλά και τροφοδοτεί, άλλα πολιτισµικά στοιχεία.  Αυτή «η ιστορική µεταβολή των γλωσσών» αποτελεί ένα από τα αντικείµενα της γλωσσολογίας, η οποία µελετά τα αίτια και τους µηχανισµούς µε τους οποίους οι γλώσσες µεταβάλλονται στο χρόνο, αλλάζουν οι ήχοι, οι καταλήξεις, οι µορφές και οι σηµασίες των λέξεων και των προτάσεων.  Αυτές οι δυο διαδικασίες, η εξέλιξη της ικανότητας για γλώσσα και η ιστορική µεταβολή των γλωσσών, έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά. Στην εισήγησή της µε τον τίτλο «Γλωσσική εξέλιξη και γλωσσική µεταβολή» η Έλενα Αναγνωστοπούλου, καθηγήτρια γλωσσολογίας του Πανεπιστηµίου Κρήτης, θα αναφερθεί στις θεωρίες για την καταγωγή της γλώσσας και για τη γλωσσική µεταβολή και θα αναδείξει ότι γλώσσες που µιλήθηκαν στο παρελθόν, γλώσσες διαφορετικών πολιτισµών και γλώσσες που γεννήθηκαν πρόσφατα, έχουν τις ίδιες βασικές ιδιότητες. Θα αναφερθεί επίσης στη γενετική θεωρία του Noam Chomsky σύµφωνα µε την οποία τα κοινά χαρακτηριστικά και οι διαφοροποιήσεις των γλωσσών ακολουθούν ένα σύστηµα αρχών και παραµέτρων που εδράζεται σε βιολογικές καταβολές.  Οι καταβολές αυτές οδηγούν στην ανάδυση της γλώσσας στην παιδική ηλικία χρησιµοποιώντας τις γενικές αρχές που καθορίζουν τα κοινά χαρακτηριστικά όλων των γλωσσών και ρυθµίζοντας τις παραµέτρους της µητρικής γλώσσας.